Öz Orman-İş’in, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatı ile TİGEM işletmelerindeki tarım emekçilerimizi saflarında toplamak için verdiği mücadelede önemli bir noktaya gelinmiş ve Öz Orman-İş, her iki kurum için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan 3 Eylül 2012 itibarıyla ‘yetki tespiti’ istemiştir. (Tarım-İş, henüz Bakanlık Teşkilatı için yetki istememiştir.)

Bu tespit henüz gelmemiştir. Bununla birlikte, Öz Orman-İş’in TİGEM’lerdeki ezici çoğunluğu kesindir. Bakanlık merkez ve taşra teşkilatındaki yetkinin hangi sendikaya çıkacağı ise belli değildir. Tarım-İş’in yaptığı mevcut toplu iş sözleşmesi, 31 Aralık 2012 tarihinde sona erecektir. Yetkisi sona ereceğinden dolayı, tarım emekçilerimizden Tarım-İş Sendikası’na yapılan aidat kesintileri 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren durdurulacaktır. Ayrıca, işyeri temsilcilerinin görevi sona erecektir.

2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nun, 9. Maddesi aynen şöyledir:

“Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanırlar.

Toplu iş sözleşmesinin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanırlar.

Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bu hususta işçi sendikasının muvafakatı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma talep tarihinden geçerlidir.

Dayanışma aidatı miktarı, üyelik aidatının üçte ikisidir.

Faaliyeti durdurulmuş sendikalara dayanışma aidatı ödenmez.”

Bu yasa maddesinin, Tarım Teşkilatındaki üyelerimizi ilgilendiren hükümlerini şöyle tekrarlayabiliriz.

1- Toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihte sendikaya üye olanlar, sözleşmenin yürürlük tarihinden, yani 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren yararlanırlar.

2- Sendikaya üye olmayanlar, dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu sözleşmeden yararlanırlar.

3- Dayanışma ile sözleşmeden yararlanmak için, ilgili sendikanın muvafakatı aranmaz.

Bu durumda, diyelim ki Tarım Bakanlığı’ndaki işçilerimizin sözleşmesi için çoğunluk tespiti Tarım-İş Sendikası lehine çıktı. Yine varsayalım ki, Kamu Sözleşmeleri mutabakat protokolü Haziran 2013 ortalarında imzalandı. Sonrasında da Tarım-İş Sendikası, muhatap işveren sendikasıyla masaya oturup, bir-iki hafta içinde sözleşmeyi imzaladı. Kaba hesapla, önümüzdeki dönem toplu sözleşmenin ‘imza tarihi’ 2013 Temmuz başları olacaktır. (Nitekim 2005, 2007, 2009 ve 2011’deki Konfederasyonlar düzeyindeki protokoller, Temmuz ayları içinde imzalanmıştır)

Yasanın açık hükmü gereğince, Haziran 2013 itibarıyla Tarım-İş’e üye olan herkes, 1 Ocak 2013’te yürürlüğe girecek olan sözleşmenin tüm haklarından eksiksiz şekilde yararlanacaktır. Yasanın bu açık ve âmir hükmüne aykırı düşecek hiç bir hüküm, toplu sözleşmeye konulamaz.

Yani şu anda Öz Orman-İş’e üye olup da, toplu sözleşmenin imzasından hemen önce (mesela Mayıs 2013 sonlarında) Tarım-İş’e üye olacak tüm işçilerimiz, imzalanacak sözleşmeden 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren yararlanacaktır. Bunu kimsenin engellemesi mümkün değildir.

Diğer taraftan, ‘sendika üyelik aidatı’, ancak ve ancak ‘üyelik tarihinden itibaren’ kesilebilir. Yani Tarım-İş, 1 Ocak 2013’ten üyeliğin gerçekleşeceği tarihe kadar geçen süre için, Öz Orman-İş’in üyesi olan işçilerden aidat alamaz.

Gelelim sendikaya üyelik meselesine... 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu’nun 22. Maddesi, “Sendikaya üye olmak serbesttir.” dedikten sonra, “İşçi sendikasına üyelik, işçinin beş nüsha olarak doldurup imzaladığı ve notere tasdik ettirdiği üye kayıt fişini sendikaya vermesi ve sendika tüzüğünde belirlenen yetkili organın kabulü ile kazanılır. Üyelik başvurusu, sendika tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik istemi kabul edilmiş sayılır. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen işçinin, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde iş davalarına bakmakla görevli mahallî mahkemede dava açmak hakkı vardır. Mahkemenin kararı kesindir.” hükmünü içermektedir.

Bu noktada Tarım-İş, ‘haklı bir neden’ göstermeden, işçilerimizin üyelik başvurusunu geri çeviremez. Geri çevirirse ne olur? İki şey olur:

1- Tarım-İş, üyelik tarihinden itibaren işçimizden alacağı üyelik aidatı yerine, bunun üçte ikisi tutarındaki ‘dayanışma aidatı’ ile yetinmek zorunda kalır.

2- Üyeliğini kabul etmediği işçinin, toplu sözleşmeden yararlanamamak dolayısıyla uğradığı tüm zararları ödemek zorunda kalır. Bu yönde mahkeme kararları bulunmaktadır. Mesela, Sosyal-İş Sendikası’ndan ayrılıp geri dönen bazı Kültür Bakanlığı emekçilerini üyeliğe kabul etmek istemeyen Tez Koop-İş, mahkeme kararıyla, hem işçileri üyeliğe kabul etmek, hem de tüm kayıplarını ödemek zorunda kalmıştır.

Özetlemek gerekirse; Öz Orman-İş’e üye bulunan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı işçilerimizin Tarım-İş’e geçmesine şu anda gerek yoktur. TİGEM’lerde zaten yetki sahibi olan Öz Orman-İş, Bakanlık işçileri için yetkinin Tarım-İş’e verilmesi halinde, süreci hassasiyetle takip edecek ve üyelerimizin ‘azamı kazançlı çıkması’ için en iyi zamanlamayı yaparak, en küçük bir mağduriyete meydan vermeyecektir.

Dolayısıyla Tarım Bakanlığı teşkilatındaki Öz Orman-İş üyelerinin, bizden haber gelmedikçe üyelik pozisyonlarını korumaları, kendilerinin menfaatine olacaktır.

Tüm üyelerimize duyurur, sağlıklı ve mutlu günler dileriz.

Öz Orman-İş Sendikası

Genel Yönetim Kurulu